KUR’ÂN-I KERÎM’İN KUR’ÂN’DAKİ SIFATLARI

Kur’ân’ın yukarıda saydığımız isimlerinden ayrı olarak bazı sıfatları da vardır. Şimdi de bunların bir bölümünü kısaca hatırlatmak istiyoruz.

1. el-Mübîn

Bu sıfat, Kur’ân’ın hem “apaçık” olduğunu, hem de “açıklayıcı” özelliğini ifade eder.[1] Kur’ân’ın isimlerinden olan el-beyân kelimesinin sıfat halidir.

2. el-‘Azîm

Bu sıfat, Kur’ân’ın yüce bir kaynaktan geldiğini, yüceliğini, yüce hakikatler içerdiğini ve okuyup yaşayanını yücelteceğini hatırlatır.[2] Çünkü onun yüceltilmeye ihtiyacı yoktur; kaynağı itibariyle zaten yücedir.

3. el-Hakîm

Bu sıfat, Kur’ân’ın hikmetlerle dolu esaslara sahip oluşunu ve onu hakîm olan Allah’ın gönderdiğini belirtir.[3]

4. el-Kerîm

Bu sıfat, Kur’ân’ın değerini ve muhataplarına sunduğu ikramların kaynağını ifade eder.[4]

5. el-Mecîd

Bu sıfat, Kur’ân’ın yüceliğini, onur kaynağı oluşunu ve sahip çıkanı onurlandıracağını ortaya koyar. Mecîd kelimesi, Kur’ân’ın sıfatı olarak iki âyette geçmektedir.[5] Bu kelime vahyin etkisini ifade etmek üzere “hem özünde şerefli olan, hem de hayatını onunla inşa edene şeref ve onur katan” anlamına gelmektir.[6]

6. el-‘Azîz

Kaynağının Yüce Allah olması itibariyle Kur’ân ‘azîz’dir.[7] Kur’ân azîzdir; çünkü izzet sahibi olan Yüce Allah’ın gönderdiği mesajdır. Üstünlüğünü ve yüceliğini kaynağından almaktadır.

7. el-Münîr

Kur’ân “aydınlatıcı” oluşu itibariyle münîr’dir;[8] çünkü içerdiği esaslar itibariyle cehalet, inkâr ve şirk karanlıklarını giderip yerlerini aydınlatan bir mesajdır. Bu kelime aynı zamanda Ay’ın[9] ve Hz. Peygamber’in[10] de sıfatı olarak Kur’ân’da yer almaktadır.

Kur’ân’ın bu sıfatlarından başka “ayetleri veya konuları birbiriyle benzeşen” anlamında müteşâbih, “konuları eşi ya da zıddıyla ele alan veya tekrarlayan” anlamında mesânî gibi başka sıfatları da vardır.[11] Daha fazla detaya girmemek için bu kadarıyla yetinmek istiyoruz.

Kur’ân’ın isimleri ve sıfatları hakkında hatırlatmaya çalıştığımız bütün bu bilgilerden sonra, şimdi de ele aldığımız isimleri ve sıfatlarından hareketle Kur’ân’ın tanımını yapalım.

Kısa Sûrelerin Tefsiri, Mehmet Okuyan, 1. Cilt

[1] el-Mübîn sıfatının Kur’ân için kullanıldığı âyetler için bk. Nisâ’ 4/174; Mâide 5/15; En‘âm 6/59; Yûnus 10/61; Yûsuf 12/1; Hıcr 15/1; Şu‘arâ’ 26/2; Neml 27/1, 75; Kasas 28/2; Yâsîn 36/69; Zuhruf 43/2; Dühân 44/2.

[2] el-‘Azîm sıfatının Kur’ân için kullanıldığı âyet için bk. Hıcr 15/87.

[3] el-Hakîm sıfatının Kur’ân için kullanıldığı âyetler için bk. Âl-i İmrân 3/58; Yûnus 10/1; Lokmân 31/2; Yâsîn 36/2.

[4] el-Kerîm sıfatının Kur’ân’ı nitelendiren kullanımları için bk. Vâkı‘a 56/77.

[5] Kaaf 50/1; Burûc 85/21.

[6] Mustafa İslâmoğlu, Hayat Kitabı Kur’ân Gerekçeli Meal-Tefsîr, İstanbul, 2008, s. 1033’te 2. not.

[7] Fussılet 41/41.

[8] Âl-i İmrân 3/184; Hacc 22/8; Lokmân 31/20; Fâtır 35/25.

[9] Furkaan 25/61.

[10] Ahzâb 33/46.

[11] Zümer 39/23.

Bu yazı daha önce kişi tarafından okundu.